Wszyscy wiemy, że warzywa i owoce powinny być stałym składnikiem codziennej diety dziecka. Oczywiste jest także, iż produkty te stanowią główne źródło witamin, składników mineralnych, błonnika oraz naturalnych przeciwutleniaczy, oraz, że najkorzystniej spożywać je na surowo lub minimalnie przetworzone, gdyż w takiej formie produkty te zachowują najwyższą wartość odżywczą.
Dziecko powinno jeść co najmniej 5 porcji warzyw i owoców dziennie. Różnorodność spożywanych warzyw i owoców zapewnia dostarczenie wszystkich cennych składników odżywczych. Stosowanie zasady „kolorowego talerza” ułatwi sporządzanie pełnowartościowych posiłków oraz zapewni potrawom ciekawy i apetyczny wygląd.
Warzywa i owoce są źródłem:
– Witaminy C, która wzmacnia system odpornościowy organizmu, zmniejszając podatność na zakażenia bakteryjne i wirusowe, przyspiesza gojenie się ran, pomaga zachować dobry stan ścian naczyń krwionośnych, jest najpowszechniejszym przeciwutleniaczem.
– Beta-karotenu (prowitaminy A); w organizmie powstaje z niego witamina A, która sprzyja tworzeniu się nowych komórek, jest więc konieczna do uzyskania odpowiedniego wzrostu u dzieci. Witamina A bierze także udział w procesie widzenia, zapobiega „kurzej ślepocie”. Wzmacnia układ immunologiczny – przy niedoborach tej witaminy następuje osłabienie odporności. Beta-karoten jako przeciwutleniacz unieszkodliwia wolne rodniki, działa więc przeciwnowotworowo.
– Folianów, które są niezbędne w procesie tworzenia i prawidłowego funkcjonowania kwasów DNA i RNA oraz produkcji czerwonych krwinek. Zarówno u dorosłych, jak i dzieci, foliany zapobiegają anemii. Regulują też wzrost i podział wszystkich komórek organizmu.
– Antocyjanów – są to substancje o właściwościach przeciwutleniających, mają zdolność usuwania wolnych rodników tlenowych. Mają także właściwości przeciwzapalne, antybakteryjne oraz korzystnie działają na naczynia krwionośne, zwiększając ich elastyczność.
– Składników mineralnych, głównie zasadotwórczych: potasu, magnezu, żelaza, wapnia. Składniki te są niezbędne do budowy zdrowych kości i zębów, do właściwego funkcjonowania układu nerwowego i krwiotwórczego.
– Błonnika, który jest ważny dla prawidłowego funkcjonowania przewodu pokarmowego, zapobiega zaparciom, reguluje pracę jelit.
Zdrowy – kolorowy talerz
Warzywa i owoce pomarańczowe
Marchew, papryka, pomidory, dynia, morele, brzoskwinie, pomarańcze, cytryny, grejpfruty swoją barwę zawdzięczają beta-karotenowi. Ta grupa warzyw i owoców zawiera także duże ilości witaminy C – zwłaszcza cytrusy, które w okresie zimowym są dobrym źródłem tej witaminy.
Warzywa i owoce ciemnogranatowe
Burak, kapusta czerwona, czarna porzeczka, winogrona, borówka czernica, śliwka, jeżyna, żurawina – zawierają duże ilości antocyjanów, witaminy C oraz karotenoidów.
Warzywa i owoce zielone
Brokuły, natka pietruszki, sałata, szpinak, cykoria, seler naciowy zawierają foliany. Zielone warzywa liściaste są również źródłem witaminy C, witaminy B6 oraz żelaza.
Praktyczne wskazówki dla rodziców:
- Dodawajmy warzywa i/lub owoce do każdego posiłku dziecka.
- Przygotowujmy atrakcyjne kolorystycznie potrawy – barwa warzyw i owoców wiąże się z określonymi substancjami, które mają wpływ na ich wartość odżywczą.
- Przyrządzajmy potrawy razem z dzieckiem, niech samo wybierze warzywa, które lubi, i przygotuje sałatkę lub udekoruje kanapkę.
- Zamiast słodyczy podawajmy dziecku do przegryzania pokrojone warzywa i owoce – talerz obranych i pokrojonych produktów od razu do spożycia (np. marchewkę, paprykę, rzodkiewki, ogórki).
- Korzystajmy z sezonowych warzyw i owoców, w okresie zimowym stosujmy mrożonki.
Sami jedzmy codziennie warzywa i owoce – to najlepsza metoda na kształtowanie nawyków żywieniowych dziecka oraz budowanie odporności, tak ważnej w sezonie jesienno- zimowym.
W Puszczykowym Zakątku, zgodnie z planem rocznym, staramy się wdrażać powyższe zasady i razem z przedszkolakami dostarczać do organizmów całą masę witamin – podczas przedszkolnych – różnorodnych posiłków oraz przygotowując zdrowe przekąski. W październiku, grupa Żółwików samodzielnie przygotowała zdrową sałatkę owocową. Najpierw dzieci poznały kilka zasad związanych z przygotowaniem przekąski, a następnie z zaangażowaniem kroiły przygotowane owoce. Pomimo zapewnień niektórych przedszkolaków, że „nie lubią sałatki owocowej”, zawartość dwóch dużych misek szybko znikła w brzuchach naszych Maluchów, a dzieci jednogłośnie stwierdziły, że była „pyszna”.
Poniżej krótka fotorelacja.
