Program „ŁADNIE MÓWIĘ”

Program dla dzieci czteroletnich wspomagający rozwój mowy, rozwijający analizę, syntezę słuchową i wzrokową oraz orientację przestrzenną.

Mowa jest najbardziej charakterystyczną cechą człowieka. Dzięki tej umiejętności możemy kontaktować się z innymi ludźmi, – czyli mówić i rozumieć mowę. Prawidłowe kształtowanie się i rozwój mowy dziecka stanowi podstawę kształtowania się i rozwoju jego osobowości. Dzięki rozumieniu poznaje ono otaczający świat, a dzięki umiejętności mówienia potrafi wyrazić swoje uczucia, pragnienia. Rozwój mowy zależy nie tylko od właściwości wrodzonych organizmu człowieka, ale także od warunków społecznych, kontaktu z innymi mówiącymi ludźmi. Dziecko musi uczyć się mowy i uczy się jej od swego najbliższego środowiska. Pod koniec wieku przedszkolnego następuje upodobnienie wymowy dziecka do społecznie przyjętego wzoru. Dosyć często jednak, z powodu różnych przyczyn, proces ten zostaje zahamowany lub zaburzony. Każde dziecko chce mówić poprawnie, a my możemy mu w tym pomóc. Należy, więc jak najwcześniej wprowadzić ćwiczenia usprawniające narządy aparatu mowy oraz korygować wady i zaburzenia mowy. Wczesne stosowanie zabaw i ćwiczeń usprawniających narządy mowy, słuch fonematyczny, rozwijających analizę, syntezę słuchową i wzrokową, orientację przestrzenna oraz motorykę dużą i małą, pobudza rozwój języka a co za tym idzie umożliwia osiągnięcie sukcesów w szkole. Zapewnijmy naszym dzieciom taki start…

Programem „Mówię ładnie” w roku szkolnym 2010/2011 objęte zostaną dzieci czteroletnie z grupy III. We wrześniu dzieci zostaną przebadane pod względem rozwoju mowy, analizy i syntezy słuchowej i wzrokowej, orientacji przestrzennej (Karta badania mowy dziecka). Nauczycielki oraz rodzice zostaną zapoznani z wynikami badań, aby potem wspólną pracą wspomagać rozwój mowy i rozwijać funkcje wpływające na mowę, na uczenie się. Zajęcia logopedyczne z całą grupą odbywać się będą dwa razy w tygodniu. Zajęcia indywidualne z dziećmi, u których zauważymy największe trudności z mową, analizą i syntezą słuchową, wzrokową, orientacją przestrzenną prowadzone będą dwa razy w tygodniu (praca logopedy, nauczycielki w grupie). Rodzice także będą uczestniczyć w pracy ze swoim dzieckiem – otrzymają materiały zawierające konkretne ćwiczenia, będą prowadzili ze współpracy z logopedą i nauczycielką zeszyt ćwiczeń. Raz na dwa miesiące logopeda wraz nauczycielem będą prowadzić zajęcia otwarte dla rodziców. Rodzice razem ze swoimi dziećmi będą ćwiczyć i bawić się wspomagając rozwój mowy swoich pociech.
Głównym celem programu „Mówię ładnie” jest wspomaganie rozwoju mowy dzieci, rozwijanie analizy i syntezy wzrokowej i słuchowej, orientacji przestrzennej. Praca z dziećmi w oparciu o program pozwoli na ocenę efektywności oddziaływań i dokonanie ewaluacji.

PRZYKŁADOWE ĆWICZENIA

ĆWICZENIA USPRAWNIAJĄCE NARZĄDY ARTYKULACYJNE
Cele:
– Usprawnianie języka, warg, podniebienia miękkiego, żuchwy.
– Opanowanie przez dziecko umiejętności świadomego kierowania ruchem narządów artykulacyjnych.
– Wyrabianie czucia danego ruchu i czucia położenia poszczególnych narządów mowy (kinestezja).

ĆWICZENIA ODDECHOWE
Cele:
– Pogłębianie oddechu.
– Usprawnianie aparatu oddechowego.
– Rozruszanie przepony.
– Wyrabianie umiejętności pełnego i szybkiego wdechu i wydłużanie fazy wydechowej.
– Nauczenie się ekonomicznego zużywania powietrza w czasie mówienia.
– Wytworzenie nawyku oddychania nosem.

ĆWICZENIA FONACYJNE
Cele:
– Prawidłowe wydobycie głosu do uzyskania efektu dźwiękowego w jamie ustnej.
– Rozluźnienie mięśni krtani i aparatu artykulacyjnego.
– Wybrzmiewanie głosu na maskę, czyli podniebienie twarde, zęby, wargi.

ĆWICZENIA SŁUCHOWE (W TYM, ĆW. SŁUCHU FONEMATYCZNEGO)
Cele:
– Utożsamianie i różnicowanie dźwięków mowy.
– Uwrażliwienie na pełne rozumienie wypowiedzi słownych.
– Koncentracja dziecka na wymawiane dźwięki, która pomoże w opanowaniu poprawności artykulacyjnej.
– Rozpoznanie wymawianych wyrazów, sylab, dźwięków.
– Utrwalenie położenia narządów artykulacyjnych przy realizacji odpowiednich głosek (s, z, c, dz, ś, ź, ć, dź, sz, cz, ż, dż, l, r)
– Wdrażanie u dziecka starannej wymowy w stopniu jak najlepszym.

ĆWICZENIA ANALIZY I SYNTEZY SŁUCHOWEJ
Cele:
– Rozwijanie umiejętności analizy i syntezy sylabowej wyrazów.
– Kształcenie słuchu tonalnego.

ĆWICZENIA ANALIZY I SYNTEZY WZROKOWEJ
Cele:
– Rozwijanie spostrzegawczości i koncentracji uwagi.
– Rozwijanie umiejętności dokonywania analizy i syntezy wzrokowej przedmiotów.

ĆWICZENIA ORIENTACJI PRZESTRZENNEJ 
Cele:
– Prawidłowe rozumienie i stosowanie określeń słownych, dotyczących stosunków przestrzennych, przyimków (na, w, pod, obok…).
– Zapoznanie ze schematem własnego ciała, usprawnianie oburęczne.

W czerwcu dokonamy ewaluacji naszego programu. Na podstawie wyników powtórnego badania dzieci, ankiety oraz wywiadu będziemy mogły określić, czy program „Mówię ładnie” wpłynął na poprawę wymowy dzieci i pomógł w rozwijaniu funkcji ściśle związanych z mową i nauką (analizy, syntezy wzrokowej i słuchowej, orientacji przestrzennej).

Autorka: Kinga Kowalik
we współpracy z Katarzyną Luberadzką